Wystarczy poetycki sposób życia

W najnowszym numerze miesięcznika Nowe Książki obszerny wywiad z ks. prof. Sochoniem, rozmawia Jakub Pyda.

Co złego przyniósł ten rok?

Przede wszystkim umniejszyła się moja działalność duszpasterska, moja praca w Kościele. Z trudem przeżywam też to, co teraz się dzieje na świecie. Mam na myśli utracenie przez społeczeństwa europejskie – w tym także nasze – więzi z tradycją wyrastającą z wartości chrześcijańskich. A ponieważ kultura chrześcijańska wywodzi się z korzeni grecko-rzymskich i hebrajsko-islamskich (pamiętajmy, że kiedyś kultura arabska silnie wpłynęła na europejski sposób myślenia, zwłaszcza gdy idzie o filozofię), to mamy do czynienia z radykalnym zerwaniem ciągłości. Mam wrażenie, że dzisiejszy świat chce dramatycznie, może ostatecznie, zerwać z jakąkolwiek tradycją i zbudować wszystko od nowa.

To nie pierwszy raz, kiedy pokolenie młodych chce poukładać świat po swojemu.

Problem polega wszakże na tym, że dziś jedynym kryterium we wznoszeniu tego nowego gmachu ma być kategoria wolności. I to zredukowana do wytworu ludzkiego umysłu – bez żadnego nawiązania do rzeczywistości realnej. Ta obecnie wielu osobom wydaje się płynna, zmienna, nieustannie się przekształcająca. W związku z tym – jak świat dziś mówi – prawdy nie da się w żaden sposób ująć. Można mówić tylko o rzeczywistości przekształconej przez nasz umysł, przez nasze podmiotowe doświadczenie. Zachowujemy się, jakby nie było niczego, co jest niezależne od ludzkich możliwości poznawczych. Właściwie liczy się tylko pluralizm, prowadzący niestety do akceptacji takiej formy tolerancji, która w pewnych sytuacjach przekształca się w trwałą obojętność. Jak wpływa to na stosunek człowieka do kultury? Kultura, tak jak wszystko inne, staje się zupełnie plastyczna. Ale kreatorem jest tu człowiek, dla którego rzeczywistość transcendentna bądź w ogóle nie istnieje, bądź jest czymś, o czym absolutnie nic nie można powiedzieć. W związku z tym kultura zakorzeniona w najgłębszych religijnych treściach – dogmatach, doświadczeniu, moralności – kompletnie zanika.

Cały wywiad w najnowszym numerze miesięcznika Nowe Książki.

Zachęcamy do lektury.